अल्सरेटिव्ह कोलायटिस (UC) हा एक दाहक आतड्याचा रोग आहे जो सामान्यत: फक्त मोठ्या आतड्याला प्रभावित करतो आणि सामान्यत: केवळ आतील स्तर (श्लेष्मल त्वचा आणि उप-श्लेष्मल त्वचा) सतत रीतीने प्रभावित करतो. हे क्रोहन रोगाच्या विपरीत आहे जे गॅस्ट्रो-इंटेस्टाइनल ट्रॅक्टच्या कोणत्याही भागावर परिणाम करू शकते, सतत पसरत नाही (विकार वगळा) आणि आतड्यांसंबंधी भिंतीची संपूर्ण खोली समाविष्ट करते. UC मध्ये आनुवंशिकता, रोगप्रतिकारक प्रणाली प्रतिक्रिया, औषधांचा वापर (मुख्यतः वेदनाशामक आणि तोंडी गर्भनिरोधक), पर्यावरणीय घटक, तणाव, धूम्रपान आणि दुग्धजन्य पदार्थांचे सेवन यासह अनेक कारक घटक आहेत. सामान्य लक्षणांमध्ये खालच्या ओटीपोटात वेदना, वारंवार हालचाल, श्लेष्माचा स्त्राव आणि गुदाशय रक्तस्त्राव यांचा समावेश होतो. गंभीर सहभाग असलेल्या रुग्णांना ताप, पुवाळलेला रेक्टल डिस्चार्ज, वजन कमी होणे आणि अतिरिक्त कॉलोनिक प्रकटीकरण असू शकतात.
या स्थितीचे आधुनिक (अॅलोपॅथिक) व्यवस्थापन सादरीकरणाच्या तीव्रतेवर आधारित आहे. गुदाशयापर्यंत मर्यादित असलेल्या सौम्य रोगाचा उपचार सामयिक मेसालेझिन सपोसिटरीद्वारे केला जातो; डाव्या बाजूच्या कोलोनिक रोगावर मेसालेझिन सपोसिटरी तसेच त्याच औषधाच्या तोंडी प्रशासनाद्वारे उपचार केले जातात. जे रुग्ण या उपचारांना चांगला प्रतिसाद देत नाहीत त्यांच्यावर बुडेसोनाइडसह तोंडी स्टिरॉइड्सचा उपचार केला जातो. ज्या रुग्णांना माफी मिळते त्यांना दिवसातून एकदा तोंडी औषधांच्या वेळापत्रकात ठेवले जाते. गंभीर आजार असलेल्या रूग्णांना वर नमूद केलेल्या उपचारांव्यतिरिक्त हॉस्पिटलमध्ये दाखल करून इंट्राव्हेनस स्टिरॉइड्स आणि रोगप्रतिकार शक्ती कमी करणारी औषधे देऊन उपचार करावे लागतील. काही निवडक रुग्णांसाठी शस्त्रक्रिया सूचित केली जाऊ शकते.
बहुतेक रुग्णांना दीर्घकालीन किंवा अगदी आयुष्यभर उपचारांची आवश्यकता असू शकते. या स्थितीमुळे प्रभावित झालेल्या लोकांमध्ये सामान्यतः या स्थितीमुळे किंवा चालू उपचारांच्या दुष्परिणामांमुळे मृत्यूचे प्रमाण वाढते. दीर्घकालीन गुंतागुंत होण्याचा धोका तसेच कर्करोगाचा धोका वाढतो. वृद्ध रुग्णांना मृत्यूदर वाढण्याची अधिक शक्यता असते.
अल्सरेटिव्ह कोलायटिसच्या आयुर्वेदिक उपचारामध्ये लक्षणात्मक उपचार तसेच रोगाच्या मूळ कारणावर उपचार करणे समाविष्ट आहे. ओटीपोटात दुखणे, जुनाट अतिसार आणि स्टूलमध्ये रक्त येणे यावर आयुर्वेदिक हर्बल औषधांनी उपचार केले जातात जे अन्न पचन करण्यास मदत करतात आणि आतड्यांच्या पुढे जाण्याचे नियमन करतात. आयुर्वेदिक हर्बल औषधांचा उपयोग आतड्यांतील जळजळांवर उपचार करण्यासाठी, व्रण बरे करण्यासाठी आणि आतड्यांसंबंधी श्लेष्मल त्वचा सामान्य स्थितीत आणण्यासाठी केला जातो. आयुर्वेदिक हर्बल औषधे जी आतड्यांसंबंधी श्लेष्मल त्वचा मजबूत करतात आणि आतड्यांसंबंधी भिंतींची सामान्य सेल्युलर रचना तयार करतात, अल्सरेटिव्ह कोलायटिसच्या उपचारांमध्ये वापरली जातात. साधारणपणे चार ते सहा महिने नियमित उपचार केल्याने आतड्यांमधील जळजळ आणि व्रण बरे होण्यासाठी पुरेसे असते, जे सहसा अल्सरेटिव्ह कोलायटिसमध्ये दिसून येते.
याशिवाय, बाधित रुग्णांची रोगप्रतिकारक शक्ती सामान्य करण्यासाठी आणि वाढवण्यासाठी आयुर्वेदिक हर्बल औषधे देखील दिली जातात. हे रोगाच्या मूळ कारणावर उपचार करतात आणि लक्षणांचे लवकर निराकरण करण्यात मदत करतात तसेच अल्सरेटिव्ह कोलायटिसच्या पॅथॉलॉजीला पूर्णपणे उलट करण्यास मदत करतात. लक्षणात्मक उपचारांचा संपूर्ण कोर्स तसेच इम्युनोमोड्युलेशन उपचार या स्थितीची पुढील पुनरावृत्ती टाळण्यास मदत करतात. गंभीर लक्षणे असलेले रुग्ण जे तोंडी उपचारांना चांगला प्रतिसाद देत नाहीत त्यांना औषधी एनीमा (बस्ती) च्या रूपात अतिरिक्त पंचकर्म उपचार आवश्यक असू शकतात. एकंदरीत, गंभीर अल्सरेटिव्ह कोलायटिस असलेल्या रुग्णाला या स्थितीतून पूर्णपणे बरे होण्यासाठी सुमारे बारा ते अठरा महिन्यांपर्यंत उपचार करावे लागतात.
आयुर्वेदिक हर्बल उपचार, हर्बल औषधे, अल्सरेटिव्ह कोलायटिस, क्रोहन रोग
Comentários