एन्लार्ज्ड वेस्टिब्युलर एक्वेडक्ट सिंड्रोम (ईव्हीएएस) साठी आयुर्वेदिक हर्बल उपचार

वेस्टिब्युलर अॅक्वेडक्ट हा एक लहान हाडाचा कालवा आहे जो आतील कानाच्या एंडोलिम्फॅटिक जागेपासून मेंदूच्या दिशेने पसरतो. वाढलेल्या वेस्टिब्युलर एक्वाडक्टमुळे श्रवण आणि संतुलनाशी संबंधित लक्षणे उद्भवू शकतात आणि याला एनलार्ज्ड व्हेस्टिब्युलर एक्वेडक्ट सिंड्रोम (EVAS) असे म्हणतात. या स्थितीसाठी अनुवांशिक आणि पर्यावरणीय घटक जबाबदार आहेत. सुमारे 70 ते 80% या अवस्थेमुळे फक्त श्रवणशक्ती कमी होते आणि त्यामुळे ती गैर-सिंड्रोमिक असते. पेंड्रेड सिंड्रोममुळे ऐकण्याची कमतरता तसेच थायरॉईड बिघडते आणि EVAS च्या एक तृतीयांश प्रकरणांमध्ये दिसून येते. काहीवेळा श्रवणशक्ती कमी होण्यासोबतच मान तसेच किडनीवरही परिणाम होऊ शकतो. सहसा, आयुष्याच्या पहिल्या काही वर्षांत ऐकणे सामान्य असते. श्रवणशक्ती कमी होणे बालपणात लक्षात येते, सामान्यतः डोक्याला आघात, वरच्या श्वसनमार्गाचा संसर्ग, उडी मारणे आणि विमान प्रवास यासारख्या घटनांनंतर. सामान्यत: हळूहळू ऐकू येणे, टिनिटस तसेच चक्कर येणे असते. मुलांना समतोल आणि समन्वयाच्या समस्या येतात. श्रवणशक्ती कमी होणे हे सामान्यतः संवेदनासंबंधी असते, परंतु क्वचितच प्रवाहकीय श्रवणदोषामुळे देखील होऊ शकते. या स्थितीचा दीर्घकालीन अभ्यासक्रम बदलू शकतो, आणि काही लक्षणांपासून ते गंभीर श्रवण कमी होणे तसेच गंभीर संबंधित लक्षणांपर्यंत बदलतो.

EVAS साठी आयुर्वेदिक हर्बल उपचार प्रत्येक व्यक्तीमध्ये लक्षणांच्या सादरीकरणानुसार लक्षणात्मक सुधारणा प्रदान करण्याशी संबंधित आहे. हाडांच्या कालव्याचा आकार कमी करण्यासाठी हर्बल औषधे दिली जातात जी लक्षणांसाठी जबाबदार असतात. इतर हर्बल औषधांचा वापर अतिरिक्त द्रवपदार्थाचा दाब कमी करण्यासाठी केला जातो जो श्रवणशक्ती कमी होण्यास आणि इतर लक्षणांना कारणीभूत ठरतो. EVAS मुळे बाहेरील आणि आतील संवेदी केसांना नुकसान होण्यापासून संरक्षण करण्यासाठी दीर्घकालीन आयुर्वेदिक उपचार देखील दिले जातात.

सिंड्रोमिक स्थितीतील संबंधित लक्षणांवर त्यानुसार उपचार करणे आवश्यक आहे. आयुर्वेदिक हर्बल औषधांनी उपचार करण्याचे मुख्य उद्दिष्ट श्रवणशक्ती कमी करणे तसेच कानाशी संबंधित तसेच शरीरातील इतर अवयवांना होणारे दीर्घकालीन कायमस्वरूपी नुकसान टाळणे हे आहे. हर्बल उपचार दीर्घकालीन वापरासाठी सुरक्षित आहे आणि म्हणूनच मुलांमध्ये तसेच प्रभावित प्रौढांसाठी सुरक्षितपणे वापरले जाऊ शकते. उपचारांचा जास्तीत जास्त फायदा मिळवण्यासाठी आयुर्वेदिक हर्बल औषधांसह उपचार शक्य तितक्या लवकर सुरू करणे आवश्यक आहे. आयुर्वेदिक उपचार सुरुवातीला चार ते सहा महिन्यांच्या कालावधीसाठी द्यावे लागतात. अशा प्रकारे EVAS चे व्यवस्थापन आणि उपचार यामध्ये आयुर्वेदिक हर्बल उपचारांची महत्त्वपूर्ण भूमिका आहे.

एन्लार्ज्ड वेस्टिब्युलर एक्वेडक्ट सिंड्रोम, ईव्हीएएस, आयुर्वेदिक उपचार, हर्बल औषधे, पेंड्रेड सिंड्रोम