एरिथेमा नोडोसम ही एक वैद्यकीय स्थिती आहे ज्यामध्ये त्वचेच्या फॅटी लेयरची जळजळ होते. यामुळे लालसर, वेदनादायक आणि कोमल गुठळ्या होतात जे सहसा गुडघ्याखालील पायांच्या पुढच्या भागात दिसतात. ही स्थिती सहसा स्वयं-मर्यादित असते, तरीही काही प्रभावित व्यक्तींना मधूनमधून पुनरावृत्तीसह अनेक वर्षे या स्थितीचा त्रास होऊ शकतो. ही एक दाहक प्रक्रिया आहे आणि औषधांच्या प्रतिक्रियेच्या परिणामी अकार्यक्षम रोगप्रतिकारक प्रणालीशी संबंधित असू शकते.
एरिथेमा नोडोसमसाठी आयुर्वेदिक हर्बल उपचार हे त्वचेच्या जळजळांवर तसेच या स्थितीच्या कोणत्याही ज्ञात कारणावर उपचार करण्याच्या उद्देशाने आहे. आयुर्वेदिक हर्बल औषधे जी रक्ताच्या ऊतींवर उपचार करतात तसेच त्वचेवर आणि त्वचेखालील थरांवर कार्य करतात ते एरिथेमा नोडोसमच्या उपचारात वापरले जातात. या स्थितीत उपयुक्त असलेल्या बहुतेक हर्बल औषधांमध्ये दाहक-विरोधी प्रभाव असतो आणि ते विषारी पदार्थ तसेच रक्तातील अशुद्धता देखील काढून टाकतात. या औषधांचा त्वचेतील मायक्रोक्रिक्युलेशनवर आरामदायी प्रभाव पडतो, आणि जळजळ कमी करण्यासाठी आणि या स्थितीत दिसणार्‍या कोमल गुठळ्यांमधून विषारी पदार्थ आणि मलबाही काढून टाकतात. या स्थितीचे उत्स्फूर्त निराकरण होण्यास सुमारे 3 ते 6 आठवडे लागतात, परंतु जुनाट स्थिती जास्त काळ टिकू शकते आणि त्यामुळे सुमारे 2 ते 6 महिने उपचार आवश्यक असतात.
या स्थितीची कारणे नाकारणे आणि एरिथेमा नोडोसममध्ये जळजळ होण्यास जबाबदार असलेली कोणतीही औषधे थांबवणे महत्वाचे आहे. इम्युनोमोड्युलेटरी क्रिया असलेल्या आयुर्वेदिक हर्बल औषधांचा देखील या अवस्थेच्या उपचारात वापर केला जातो जेणेकरून प्रभावित व्यक्तीची रोगप्रतिकारक स्थिती वाढेल. एरिथेमा नोडोसममध्ये आढळलेल्या नोड्स खूप वेदनादायक असल्याने, स्थानिक उपचार मलम आणि पेस्टच्या स्वरूपात देखील दिले जाऊ शकतात. हे वेदना आणि जळजळ कमी करतात आणि गुठळ्या लवकर निराकरण करण्यात मदत करतात.
आयुर्वेदिक हर्बल उपचारांचा अशा प्रकारे एरिथेमा नोडोसमच्या व्यवस्थापन आणि उपचारांमध्ये यशस्वीपणे उपयोग केला जाऊ शकतो.
आयुर्वेदिक हर्बल उपचार, हर्बल औषधे, एरिथेमा नोडोसम