जलोदरासाठी आयुर्वेदिक हर्बल उपचार

जलोदर ही एक वैद्यकीय स्थिती आहे ज्यामध्ये उदर पोकळीमध्ये द्रवपदार्थाचा असामान्य संग्रह असतो, सामान्यत: मद्यविकार, तीव्र व्हायरल हेपेटायटीस आणि मादक पदार्थांचे सेवन यामुळे यकृत रोग होतो; तथापि, ट्यूमर, पोर्टल शिरामध्ये अडथळा आणि प्रथिने कमी होणे देखील जलोदराची कारणे असू शकतात. जलोदराच्या आधुनिक व्यवस्थापनामध्ये स्थितीच्या ज्ञात कारणावर उपचार करणे तसेच टॅपिंग प्रक्रियेद्वारे अतिरिक्त द्रव काढून टाकणे समाविष्ट आहे.

जलोदरासाठी आयुर्वेदिक हर्बल उपचारांमध्ये या स्थितीची ज्ञात कारणे शोधण्यासाठी तोंडावाटे औषधोपचार, द्रव साचणे कमी करण्यासाठी विशिष्ट उपचार तसेच यकृताच्या सिरोसिसमुळे उद्भवणारा अडथळा दूर करण्यासाठी उपचार यांचा समावेश होतो. जलोदराच्या आयुर्वेदिक व्यवस्थापनामध्ये आहार नियमन महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते. पुष्टी जलोदर असलेल्या बहुतेक रूग्णांना सुरुवातीला सहा महिन्यांसाठी दुधाचा विशेष आहार दिला जातो, त्यानंतर आणखी तीन महिने दूध आणि इतर द्रवांचे मिश्रण दिले जाते, त्यानंतर आणखी तीन महिने हलका आहार घेण्याचा सल्ला दिला जातो.

अडथळे ज्यामुळे जलोदर होतो तो एकतर निकृष्ट वेना कावामधील थ्रोम्बसचा एक मोठा आकाराचा गुठळी किंवा यकृताचा सिरोसिस असू शकतो जो यकृताच्या आत रक्ताभिसरण रोखतो. प्रभावित व्यक्तींमध्ये पॅथॉलॉजीचे ज्ञात कारण असलेल्या विशिष्ट अडथळ्यावर उपचार करण्यासाठी आयुर्वेदिक हर्बल औषधे वापरली जातात. आयुर्वेदिक औषधी गुठळ्यांवर क्रिया करणारी आणि गुठळी हळूहळू विरघळणारी औषधे दीर्घकाळापर्यंत उच्च डोसमध्ये दिली जातात, ज्यामुळे स्थिती पूर्ववत होते. वैकल्पिकरित्या, यकृताच्या पेशींवर विशिष्ट क्रिया करणारी आणि यकृताच्या पेशींचा मृत्यू, ऱ्हास आणि सिरोसिस रोखणारी आयुर्वेदिक औषधी औषधे दीर्घकाळापर्यंत वापरली जातात.

या उपचारादरम्यान, उपचाराचा एक भाग म्हणून मृत पेशी, विषारी द्रव्ये आणि इतर मलबा तयार होतात जे नंतर रक्ताभिसरणाद्वारे गॅस्ट्रोइंटेस्टाइनल ट्रॅक्टद्वारे किंवा मूत्रपिंडांद्वारे शरीरातून बाहेर काढले जातात. विषारी द्रव्ये बाहेर काढण्यासाठी तसेच उदरपोकळीतील साचलेला द्रव काढून टाकण्यासाठी नियमित, सौम्य शुद्धीकरण देखील केले जाते. सामान्यतः 8 ते 12 महिन्यांच्या कालावधीसाठी उपचार आवश्यक असतात; तथापि, जलोदराने ग्रस्त बहुतेक लोक, जे नियमित उपचार घेतात, त्यांना आयुर्वेदिक हर्बल उपचारांचा महत्त्वपूर्ण फायदा मिळू शकतो.

आयुर्वेदिक हर्बल उपचार, हर्बल औषधे, जलोदर