शीघ्रपतन (पीई) एक लैंगिक बिघडलेले कार्य आहे आणि संभोग दरम्यान प्रवेश केल्यानंतर एक मिनिटापेक्षा जास्त वेळ स्खलन विलंब करण्यास नियमित असमर्थता म्हणून परिभाषित केले जाते. हे इरेक्टाइल डिसफंक्शन (ईडी) पेक्षा वेगळे आहे, जे पेनिल इरेक्शन साध्य करण्यास आणि टिकवून ठेवण्यास असमर्थ आहे. हे वेळोवेळी सामान्य व्यक्तींमध्ये देखील होऊ शकते; जर ते नियमितपणे किंवा सतत होत असेल तर त्यावर उपचार करणे आवश्यक आहे. पीई आजीवन (प्राथमिक) किंवा अधिग्रहित (दुय्यम) असू शकते. PE ची कारणे: शारीरिक, मानसिक किंवा भावनिक किंवा अनेक कारणांचे संयोजन असू शकते. यामध्ये शरीराची खराब प्रतिमा, खराब आत्मसन्मान, नैराश्य, लैंगिक शोषणाचा इतिहास (एकतर पीडित किंवा गुन्हेगार म्हणून), अपराधी भावना, चिंता, चिंता, तणाव, सध्याच्या नातेसंबंधातील समस्या किंवा लैंगिक जोडीदाराचा समावेश आहे. शारीरिक कारणांमध्ये ED, विस्कळीत हार्मोन्स, न्यूरोलॉजिकल कारणे आणि प्रोस्टेट किंवा मूत्रमार्गाची जळजळ यांचा समावेश होतो. मनोरंजनात्मक औषधांसारखी काही औषधे देखील कारणीभूत असू शकतात. PE चे पारंपारिक उपचार: यामध्ये 1) लैंगिक दिनचर्येतील बदल जसे की अ) हस्तमैथुन अगोदर ब) मन वळवण्यासाठी आणि कार्यप्रदर्शनावरील दबाव कमी करण्यासाठी इतर लैंगिक क्रियाकलाप c) प्रारंभ आणि थांबविण्याची पद्धत आणि ड) पिळण्याची पद्धत; शेवटचा 2 पुरुष किंवा त्याच्या लैंगिक जोडीदाराद्वारे केला जाऊ शकतो आणि आठवड्यातून किमान तीन वेळा करणे आवश्यक आहे. या सर्व पद्धती प्रभावी होण्यासाठी काही आठवडे लागू शकतात किंवा पूर्णपणे कुचकामी असू शकतात. 2) पेल्विक फ्लोअर व्यायामासह केगल व्यायाम; हे प्रभावी होण्यासाठी अनेक आठवडे ते अनेक महिने करावे लागतील. ३) कंडोम किंवा भूल देणारा स्प्रे किंवा मलम वापरून संवेदनशीलता कमी करणे. 4) व्हायग्रा सारखी औषधे PE आणि ED दोघांनाही मदत करू शकतात. 5) दोन्ही लैंगिक भागीदारांसाठी समुपदेशन आणि 6) चिंता, नैराश्य इ. नैसर्गिक उपचार आणि अन्न जे PE ला मदत करू शकतात: यामध्ये 1) झिंक आणि मॅग्नेशियम पूरक 2) नट्स 3) गडद चॉकलेट 4) ड्राय फ्रूट्स 5) लसूण 6) सीफूड 7) गडद पालेभाज्या 8) गोमांस आणि कोकरू यांचा समावेश आहे.
PE साठी आयुर्वेदिक हर्बल उपचार: ED ला मदत करणारी औषधे PE साठी देखील तितकीच प्रभावी असू शकतात. पीईचे आयुर्वेदिक उपचार खालील स्वरूपात असू शकतात: अ) स्थानिक वापर: यामध्ये ज्योतिषमती (सेलास्ट्रस पॅनिक्युलटस), लटाकस्तुरी (कस्तुरी मालो), जयफळ (जायफळ), लवंग (लवंग) आणि तेजपत्ता (बे) यांसारख्या औषधांचे तेल किंवा मलम यांचा समावेश आहे. पाने). या औषधांचा उत्तेजक प्रभाव असतो ज्यामुळे पुरुषाचे जननेंद्रिय वर लागू केल्यावर व्हॅसोडिलेशन होते आणि ते ताठरता टिकवून ठेवण्यास मदत करतात आणि स्खलन विलंब करण्यास देखील मदत करतात. ब) तोंडावाटे औषधे: यामध्ये अनेक आयुर्वेदिक औषधांचा समावेश आहे ज्यांच्या ED आणि PE च्या उपचारात वेगवेगळ्या पद्धती आहेत. यामध्ये पुढील गोष्टींचा समावेश होतो: १) दालचिनी (दालचिनी), अद्रक (आले), मेथी (मेथी), केसर (केशर) आणि अनार (डाळिंब) यांसारखी औषधी वनस्पती. या सर्वांमध्ये रक्त पातळ करण्याचे गुणधर्म आहेत, कोलेस्टेरॉल कमी होते आणि रक्तवाहिन्यांमधील रक्तप्रवाह वाढतो 2) औषधी वनस्पती आणि अन्न जे टेस्टोस्टेरॉन वाढवतात: यामध्ये अश्वगंधा (विथानिया सोम्निफेरा), गोक्षूर (ट्रिब्युलस टेरेस्ट्रिस), सफेद मुसली (क्लोरोफिटम बोरिव्हिल्युनम), शतावरी (असपारा) यांचा समावेश आहे. racemosus), शिलाजीत (Asphaltum punjabianum), Kraunch beej (Mucuna pruriens), गाजर, बीटरूट आणि पालक 3) मध्यवर्ती मज्जासंस्था उत्तेजक: हे मज्जासंस्थेवर कार्य करतात आणि लैंगिक इच्छा वाढवतात. यामध्ये शिलाजित, वरधार (अर्जेरिया नर्वोसा), शुद्ध कुचला (प्युरिफाईड नक्स व्होमिका), अब्रक भस्मा (शुध्द मीका), कस्तुरी (मॉसचस क्रायसोगास्टर) आणि वांग भस्मा (प्युरिफाईड टिन राख) यांसारख्या औषधांचा समावेश आहे स्नायूंना ताण द्या आणि आराम करा आणि त्याद्वारे ED आणि PE मध्ये मदत करा. यामध्ये ब्राह्मी (बाकोपा मोनिएरी), शंखपुष्पी (कॉन्व्होल्युलस प्लुरीकौलिस) आणि जटामांसी (नार्डोस्टाचिस जटामांसी) यांसारख्या औषधांचा समावेश आहे 5) काही औषधे पारंपारिकपणे संवेदनशीलता कमी करण्यासाठी आणि स्खलन वेळ वाढवण्यासाठी ओळखली जातात; यामध्ये जयफळ (जायफळ) आणि अकारकरभ (अ‍ॅनासायक्लस पायरेथ्रम) यांचा समावेश आहे 6)मज्जासंस्थेचे स्टेबिलायझर्स: दीर्घकालीन आधारावर, ही औषधे मज्जासंस्थेला स्थिर करण्यास मदत करतात आणि त्यामुळे ED तसेच PE ला मदत करतात. या श्रेणीमध्ये समाविष्ट असलेल्या औषधांमध्ये स्वर्ण भस्म (शुद्ध सोन्याची राख), रौप्य भस्म (शुद्ध चांदीची राख) आणि रास सिंदूर यांचा समावेश आहे. ब्रुहत वट चिंतामणी, ब्रुहत कस्तुरी भैरव रास, वसंत कुसुमाकर रास आणि त्रिवंग भस्म ही या वर्गातील काही सुप्रसिद्ध आयुर्वेदिक सूत्रे आहेत. हे लक्षात घेणे महत्त्वाचे आहे की वर नमूद केलेल्या बहुतेक औषधी वनस्पती अनेक स्तरांवर उपचारात्मक क्रिया प्रदर्शित करतात आणि त्यामध्ये लहान अभिनय तसेच दीर्घ अभिनय गुणधर्म देखील असू शकतात. अस्वीकरण: स्वत: ची औषधे टाळा. वैद्यकीय सल्ल्याशिवाय औषध थांबवू नका किंवा बदलू नका. पात्र आणि अनुभवी डॉक्टरांकडून उपचार घ्या. आयुर्वेदिक औषधांसाठी देखील, योग्य आणि अनुभवी आयुर्वेदिक चिकित्सकाचा सल्ला घ्या. चांगल्या प्रतीची औषधे आणि औषधी वनस्पती वापरा. अज्ञात सामग्रीचे आणि अविश्वसनीय स्त्रोतांकडून हर्बल पावडर घेणे टाळा.