सोरायसिस ही एक वैद्यकीय स्थिती आहे ज्यामध्ये त्वचेमध्ये स्वयंप्रतिकार प्रतिक्रिया असते ज्यामुळे खाज सुटलेली, खवलेयुक्त आणि सूजलेली त्वचा ही एक सामान्य, तीव्र आणि वारंवार उद्भवणारी स्थिती असते. प्लेक्स म्हणून ओळखले जाणारे हे ठिपके संपूर्ण त्वचेवर मोठ्या प्रमाणात पसरू शकतात आणि यामुळे शारीरिक अस्वस्थता तसेच गंभीर भावनिक आणि मानसिक अस्वस्थता होऊ शकते. या स्थितीच्या आधुनिक व्यवस्थापनामध्ये फोटोथेरपी, स्थानिक ऍप्लिकेशन्स आणि तोंडी औषधे यांचा समावेश होतो जे लक्षणे नियंत्रित करतात, परंतु सामान्यतः रोग पूर्णपणे बरा करण्यात किंवा पुनरावृत्ती रोखण्यात यशस्वी होत नाहीत.
सोरायसिससाठी आयुर्वेदिक हर्बल उपचार हे प्रभावित व्यक्तीच्या स्वयंप्रतिकार बिघडलेले कार्य तसेच स्थितीच्या पॅथॉलॉजीवर उपचार करण्याच्या उद्देशाने आहे. आयुर्वेदिक हर्बल औषधांमध्ये ज्यांची इम्युनोमोड्युलेटरी क्रिया ज्ञात आहे ती प्रभावित व्यक्तीच्या रोगप्रतिकारक शक्तीचे नियमन करण्यासाठी आणि सोरायसिसचा प्रसार करण्यासाठी ओळखल्या जाणार्‍या स्वयंप्रतिकार प्रतिक्रियांवर उपचार आणि उलट करण्यासाठी उच्च डोसमध्ये आणि दीर्घ कालावधीसाठी वापरली जातात. याव्यतिरिक्त, त्वचेखालील त्वचेखालील ऊतींवर, तसेच मायक्रोक्रिक्युलेशन आणि स्नायूंच्या ऊतींवर विशिष्ट प्रभाव असलेल्या हर्बल औषधे देखील वर नमूद केलेल्या औषधांच्या संयोजनात वापरली जातात. या सर्व औषधांच्या एकत्रित कृतीमुळे सोरायसिस कमी होण्यास मदत होते आणि या स्थितीची पुनरावृत्ती टाळण्यास देखील मदत होते.
भावनिक अशांतता आणि तणाव हे महत्त्वाचे घटक आहेत जे सोरायसिस वाढवतात आणि पुढेही पसरतात; म्हणून आयुर्वेदिक हर्बल औषधे उच्च डोसमध्ये ताणतणाव आणि तसेच प्रभावित व्यक्तींमध्ये मानसिक आणि भावनिक अशांतींवर उपचार आणि नियंत्रणासाठी वापरली जातात. सोरायसिसचा उपचार हा मुख्यतः तोंडी औषधांच्या स्वरूपात असला तरी, स्थानिक उपचार देखील तितकेच महत्त्वाचे आहेत कारण ते खाज सुटण्यासारखी लक्षणे कमी करण्यास मदत करू शकतात. औषधी तेल आणि पेस्टचा स्थानिक वापर सोरायसिसवरील उपचार वाढवण्यास आणि उपचाराचा वेळ कमी करण्यास मदत करतो.
सोरायसिसने बाधित झालेल्या बहुतेक व्यक्तींना, स्थितीची तीव्रता आणि तीव्रता यावर अवलंबून, या स्थितीतून पुरेसा आराम मिळण्यासाठी आठ महिने ते बारा महिन्यांच्या कालावधीसाठी नियमित आणि आक्रमक उपचारांची आवश्यकता असते, त्यानंतर औषधे हळूहळू कमी केली जाऊ शकतात आणि नंतर पूर्णपणे थांबले. काही रुग्णांना दीर्घ कालावधीसाठी उपचारांची आवश्यकता असू शकते.
अशा प्रकारे सोरायसिसच्या व्यवस्थापन आणि उपचारात आयुर्वेदिक हर्बल उपचारांची महत्त्वपूर्ण भूमिका आहे.
आयुर्वेदिक हर्बल उपचार, हर्बल औषधे, सोरायसिस